Харваты ня хочуць акупанцкіх шыльдаў

3 верасьня нарвэжская газэта “Aftenposten” апублікавала артыкул пад тытулам “Вэтэраны вайны сарвалі сэрбскія шыльды”. Вось гэты артыкул:

Некалькі сотняў дэманстрантаў, сярод іх шмат вэтэранаў вайны, сарвалі і зьнішчылі шыльды на сэрбскай мове, што былі павешаны на грамадзкія будынкі ва ўсходнехарвацкім горадзе Вукавары ўчора.

Паводле агенцыі Balkaninsight, чатыры паліцманы былі паранены ў сутычках, калі першыя дзьвюхмоўныя шыльды былі сарваны ў Вукавары.

Харвацкі Сталінград

Горад называюць харвацкім Сталінградам пасьля таго, як ён быў у аблозе сэрбскіх сілаў на працягу трох месяцаў у 1991 г. і быў цалкам разбураны.

Прадстаўнік харвацкіх вэтэранаў вайны Таміслаў Ёсіч папярэдзіў падчас прэс-канфэрэнцыі, што выступы будуць працягвацца цэлы тыдзень і што “нашы сябры з усяе Харватыі прыбудуць, каб дапамагчы нам зрываць шыльды”, — піша агенцыя.

Перапіс

У горадзе была напружаная сітуацыя ўвесь час з тае пары, як перапіс насельніцтва ў 2011 г. паказаў, што сэрбская меншасьць складае траціну насельніцтва горада, а ўлады паведамілі, што сэрбы патрабуюць шыльдаў на сваёй мове. Моцная абарона меншасьцяў была адной з умоваў пры ўступленьні краіны ў Эўразьвяз, што адбылося 1 жніўня.

Улетку адбыліся дэманстрацыі супраць увядзеньня дзьвюхмоўных шыльдаў, якія некаторымі разглядаюцца як правакацыйныя, бо яны асацыююць кірыліцу з вайной.

Многія гарады ў Харватыі маюць дзьвюхмоўныя шыльды, напрыклад, на паўвысьпе Істрыі, дзе ёсьць шмат італьянскамоўных людзей. Але і ў суседніх з Вукаварам гарадах ёсьць шыльды з лацінскімі (харвацкімі) і кірылічнымі (сэрбскімі) літарамі, і гэта не выклікала канфлікту.

Аддзеленыя школы

Тым часам Вукавар атрымаў адмысловы статус у Харватыі, таму што горад быў моцна разбураны падчас вайны і тут загінула вельмі шмат людзей. Хаця горад адбудаваны, сьляды вайны бачныя паўсюль. Беспрацоўе высокае, а народ бедны.

Калі “Aftenposten” была ў горадзе на пачатку лета, шыльды не былі яшчэ вывешаны, але гэтае пытаньне стварала напружанасьць у горадзе. З большага вучні ходзяць у асобныя харвацкія і сэрбскія класы.

Міністар адміністрацыі Арсэн Баўк, адказны за ўвядзеньне шыльдаў, сказаў для Balkaninsight, што пратэсты “палітычна матываваныя”. Ён выказаў спадзяваньне, што кірылічныя літары могуць быць уведзены ў горадзе, калі “прамінуць час і перажытае Вукаварам у вайну”.

Інгэборг Му

Пераклаў з нарвэжскай В. Буйвал

Крыніца: http://www.aftenposten.no/nyheter/uriks/Krigsveteraner-rev-ned-serbiske-skilt–7298802.html#.UibeJJ1r1wc

Харватаў можна зразумець. Яны нацярпеліся зьдзекаў з боку сэрбскіх імпэрыялістаў, якія разбурылі іхны горад і спрабавалі захапіць усю краіну, што абвясьціла ў 1991 г. сваю незалежнасьць. Сэрбам ня трэба зьдзіўляцца такой рэакцыі харватаў на сваёй зямлі. Нешта ня памятаем, каб у Сэрбіі быў які-небудзь прыкметны рух супраць імпэрыялістычнай вайны. Як кажуць русіфікатары, “за что боролісь, на то і напоролісь”.

Павел Гулевіч

7/9/2013 › Навіны